PANO MONTAJ/ARIZA
Elektrik panosu, elektrik akımını çeşitli devrelere dağıtan bir elektrik besleme sisteminin ana kaynağıdır.
Ayrıca dağıtım panosu ve kesici panosu olarak da adlandırılır. Başlıca işlevi, elektrik gücünü ortak bir muhafaza içindeki yardımcı devrelere bölmektir.
Genel elektrik sistemini güvenli ve emniyetli bir şekilde tutar, bu da kısa devre veya yangın kazası riskini önlemeye yardımcı olur.
Bu nedenle, ana panelden farklı tali panellere veya devrelere büyük miktarda güç aktarımı yapan bir endüstride en yaygın ve en çok kullanılan ürünlerden biridir.
Binaların elektrik sisteminin kalbidir.
NEC’nin (National Electrical Code) tanımına göre ise bir pano:
• Aydınlatmayı, ısıyı, güç devrelerini kontrol eder
• Bir kabin veya kofra içine yerleştirilir
• Sıva üstü veya sıva altı olarak konumlandırılabilir
• Önden erişilebilir (yeni nesil panolar arkadan erişime de uygundur)
Olmalıdır.
Pano Yerleşimi Nasıl Olmalı?
İş Sağlığı ve Güvenliği kapsamında elektrik panosu yerleşimi büyük önem taşır.
Güvenliğin yanı sıra estetik nedenlerden dolayı da panonun binanın doğru yerine yerleştirilmesi gerekir.
Ayrıca pano dolaplarının elektrik panosu kilidi ile güvene alınması da gerekmektedir.
Kilitlerin anahtarları, panonun yanı sıra tesisin veya binanın güvenliğinden sorumlu olan yetkililer, teknisyenler ve mühendisler tarafından taşınmalıdır.
Ayrıca yerleşim sırasında panonun uygun etiketlerle işaretlenmesi gerekir.
Elektrik panosu etiketi, pano içerisinde akım olduğunu ve çalışanların dikkatli yaklaşması gerektiğini ifade der.
Etiketleme hem panonun dış bölümünde hem de iç bölümünde yapılmalıdır.
İş Sağlığı ve Güvenliği yönetmeliğinde belirtilen sarı işaretli etiketler ve diğer tüm pano güvenlik işaretleri kullanılmalıdır.
Doğru Pano Seçimi Nasıl Yapılır?
Pano seçimi yaparken birçok faktör etkili olur. Bu faktörlerden bazıları şu şekilde sıralanabilir.
Kullanım alanı
Uygulama yapılacak alandaki cihazların hassasiyet derecesi
İhtiyaç duyulan boyut
Bu üç faktör göz önüne alındığında uygun elektrik panosu ebatları, şekli ve tasarımı seçilebilir. Kullanım alanı panonun özelliklerini belirleyecektir.
Standart harici tip pano, sıva altı panolar ve sıva üstü panolar ile temel ihtiyaçlar karşılanabilir. Bunun yanı sıra modüler ve yarı modüler panolar da aynı anda birden fazla çözüme ihtiyaç duyan firmaların imdadına koşar.
Ev tipi panolar ve gemi tipi panolar ise özel iç mekan ihtiyaçlarını karşılamayı amaçlayan özel üretimlerdir.
Pano Çeşitleri;
Ana dağıtım panosu
Bir tesisin girişindeki ana dağıtım üssüdür. Çok sayıda devre kesici ve koruma elemanları bulunur.
Bir binaya enerji ilk ana dağıtım panosu aracılığıyla giriş yapar.
Bu nedenle yüksek amperli elemanlar ADP üzerindedir.
Tali dağıtım panosu
Ana dağıtım panosu çıkışına bağlanan, binanın katlarında ve çeşitli bölgelerinde konumlandırılan, daha küçük dağıtım panolarıdır.
Binadaki yüklerin tüm girişleri bu panodadır. Ana dağıtım panolarına göre düşük akımlı cihazlar bulunur.
Kompanzasyon panosu
Reaktif güç kompanzasyonu için üretilen içerisinde kondansatör gruplarının, harmonik reaktörlerin, kontaktörlerin, koruma elemanlarının,
reaktif rölenin bulunduğu özel bir panodur.
MCC Panosu
Motor gruplarının kontrol edildiği endüstriyel tipteki panolardır.
Endüstriyel tesislerde kullanılır ve motor kontrol merkezi olarak görev yapar.
Sayaç Panosu
Bina girişinde elektrik sayaçlarının olduğu panodur.
Ana dağıtım ve tali dağıtım panolarının yanında sayaç panoları da ayrı olarak yapılır.
PLC veya Otomasyon Panosu
PLC devrelerinde ve endüstriyel otomasyon uygulamalarında kullanılan ve çeşitli kontrol ve kumanda fonksiyonlarını yerine getiren pano tipidir.
Transfer Panosu
Jeneratör uygulamalarında şebeke ve jeneratör arası geçişi sağlayan panodur.
Senkronizasyon Panosu
Jeneratörler aynı anda çalışmalı ve yükleri senkronize bir şekilde beslemeliyse bir senkron pano üretilir.